Chemex Kahve Nedir? Chemex Demlemenin İncelikleri

Hayatımda ilk kez Chemex ‘i gördüğümde yıl 2002 idi. “O zamanlarda nitelikli kahve dükkanı mı vardı la ibiş?” diye hemen girişmeyin zira kahve dükkanında değil Amerika da San Diego Sanat Müzesinde sergileniyordu. Serginin konusu 1940 ile 1960 yılları arası yaşanan Atomik Çağın sanat üzerine olan etkileri idi ve köşede bir Chemexi görmek beni oldukça şaşırtmıştı. Bu karşılaşmadan birkaç yıl sonra hemen bir tane sipariş ettim ve o günden bugüne demleyip keyfine varıyorum.

Chemex Nedir?

2000 lerin başlarından itibaren dünya çapında artan bir popülaritesi bulunan Chemexi birçok kahve dükkanında görebilirsiniz. Bazıları sadece şık görünümünden yararlanıp dekoratif amaçlar ile sergilesede büyük bir çoğunluğu da, özel kahve çekirdeklerini müşterilerine Chemex’in eşsiz demleme metodu ile sunmaktalar.

Chemex kahve infüzyon yöntemiyle demleniyor. Gövde ve tat olarak Drip ( Damlama ) tipi kahvelere çok benzerlik göstersede Hario V60 ve benzer Pour Over kahve filtrelerine göre %20 ila %30 oranında kalın bir filtre kullanır. Bu şekilde daha yavaş bir demleme olur ve dolayısıyla daha zengin bir fincan kahve elde edersiniz. French Press kadar zengin bir kahve sunmasada tortusuz ve berrak bir kahve elde edebilmeniz,  filtre kahve makinasından baymış, daha iyi kahve içmek isteyen birçok kahve severe lezzet olarak çok güzel gelecektir..

Chemex Tarihçesi

Chemexi Amerikan kimyager Peter Schlumbohm (1896-1962) icat etmiş ve ardından Chemex INC firması 1942 yılında üreterek piyasaya sürmüş. Yeri gelmişken bir parantez açalım; O yıllarda evlerde ki demlenen kahvelerin %64‘ü Percolator ile yapılıyordu.

Öğütme Derecesi ve Kahve Miktarı

Kahve miktarı olarak Chemexin önerdiği değerler; Yaklaşık 140 gr lık bir fincan için 1 yuvarlak çay kaşığı kadar normal öğütülmüş kahve olarak belirtilmiş. Normal öğütülmüş kahvenin boyutu, Drip Over tipi kahvelerden biraz daha iri taneli olarak kabul edilir. Bazı baristalar French Press boyutlarında öğütülmesi gerektiğini de söylüyorlar ama bana kalırsa bir miktar daha ince öğütüp bu ikisinin ortasını bulmanız daha iyi sonuçlar verecektir.

Eğer kahveniz çok kısa sürede demleniyor ve tadı zayıf oluyorsa , bir miktar daha ince öğütmelisiniz. Tam tersi olarak da eğer filtre tıkanıyor ve suyun geçişi engelleniyorsa bir miktar daha kalın öğütmekte fayda var demektir.

Dijital bir tartınızın olması demlemenizin kalitesi açısından önemli bir ayrıntı. Zira 17 de 1 gibi bir oran kullanılıyor ve bu oranı el ve göz yordamıyla tutturmanız pek olası değil. Yeri gelmişken hemen belirteyip 17 birim su ya 1 birim kahve şeklinde bir denge tutturmanız gerekiyor. Chemexte her 510 gram su, yaklaşık olarak 30 gram öğütülmüş kahveye ihtiyaç duyacaktır. Oranı kolaylaştırmak için siz 500 gram su da kullanabilirsiniz. Biraz pratikten sonra doğru su ve kahve oranını tutturacaksınız, sonrasında artık öğütme oranı ile oynayarak damak zevkinize en uygun demlemeyi yapmaya başlayabilirsiniz.

Adım Adım Demleme Yapıyoruz

1# Suyu Isıtın:
Yaklaşık olarak 510 gram suyu ısıtma ile işe başlıyoruz ama siz yinede filtreyi ıslatmak ve cam kabı ısıtmak için biraz daha fazla su ile başlayın.
2# Kahveyi Öğütün:
30 Gram kadar kahve öğütün. Öğütme boyu olarak Drip Over kahveden biraz daha iri ama French Press den biraz daha ince bi boyutta öğütmeye çalışın.
3# Filtreyi Yerleştirin
Kare Filtreyi Chemexe doğru şekilde yerleştirin. 3 bölümlü olan taraf kabın ağız kısmına denk gelsin. Filtreyi yerleştirdikten sonra biraz sıcak su ile filtreyi nemlendirin. Bu ayrıca sürahiyi de ön ısıtma mevzusu içinde gerekli bir olay. Akabinde sürahide kalan suyu lavaboya dökün.

4# Kahveyi Ekleyin
Yeni öğüttüğünüz taze kahvenizi filtrenin orta kısmına gelecek şekilde dökün ve şöyle bir sallayarak üniform bir şekilde dağılmasını sağlayın.

5# Suyu Ekleyin
Suyunuz kaynadıktan sonra hemen kapatın ya da ateşten alıp sürahiye dökmeden önce ortalama 20 – 30 saniye kadar dinlendirip soğutun. Suyu dökme kısmı önemli bir mevzu, sakın tüm suyu bir seferde laaps diye boca etmeyin. Öncelikle bir miktar dökerek tüm kahveyi ıslatın. Chemex bu kahveyi ıslattıktan sonraki aşamaya Blooming aşaması diye bi isim koymuş. Bu aşamanın en önemli kısmı tüm kahvenin su ile buluşmuş olmasını sağlamaktan geçiyor. Kahveyi bir miktar ıslattıktan sonra yaklaşık 20 ila 30 saniye kadar bekleyin. Bu sürede kahve içerdiği Karbondioksiti ( Co2) salacak ve blooming denen olaya girecektir.

6# Karıştırın ( Bu bölüm Opsiyonel)
Bu durumdayken tahta bir kaşık ile kahve su karışımınızı bir miktar karıştırabilirsiniz. Bunu sağlıklı bulanda var bulmayanda, o yüzden deneyip kendi kararınızı kendinizin vermesini tavsiye ediyorum.
7# Geri Kalan Tüm Suyu Ekleyin
Aşamalı olarak kaln tüm suyu ilave edin. Kesinlikle tepesine kadar dolmasına izin vermeyin, her zaman üstten en azından 3 cm kadar bir boşluk bırakmaya çalışın. İstediğiniz miktara ulaştığınızda artık su eklemeyi bırakabilirisiniz. Dijital tartı gereğinden fazla su ekleyip eklemediğinizi kontrol etmeniz için bu bölümde çok işe yaracak.
8# Servis Yapın
Evet artık filtreyi çıkartıp atabilir ve demlediğiniz taze Chemexinizi fincanlara doldurabilirsiniz.

Demleme Sonrasıda Önemli

Diğer manuel kahve demleme tekniklerinde olduğu gibi demlemeden sonra sürahide kalan ekstra kahveyi bir miktar sıcak tutmak yine size düşüyor.Direk sürahiden kafaya dikmeyi düşünmeden önce 2 farklı seçeneğiniz var. İlki termal bir sürahiye kalan kahveyi aktarabilir ve bir süre daha keyfini çıkartabilirsiniz. Diğer yöntem biraz tecrübe gerektiriyor, sadece içeceğiniz kadar kahve demlemek. Zamanla alışırsınız.

Bazı yerlerde direk sürahiyi ateşe ya da elektrikli ısıtıcının üzerine kayarak kahveyi sıcak tutmayı önerenler görüyorum ama bence bu kahvenin tadını kötü etkiliyor. Uzak durun derim.
Son olarak Chemexin orjinal metal filtreler de satıyor olduğunu eklemek istiyorum. Sürekli kağıt filtre aramaktan ya da evde kalmadığında metal filtre çok kullanışlı oluyor. Ben ikisini de eşit oranda seviyor ve kullanıyorum şahsen. Demleme ve lezzet konusunda bu iki filtre de çok büyük bir fark olduğunu söyleyemem.
Temizlik kısmına geldiğimizde, bazıları temizliğinin zor olduğunu söylesede ben onlara katılmıyorum. Sürahi sonuçta cam dan oluşan bir yapıya sahip, biraz sabun yada deterjan ile çok kolay şekilde temizlenebilmekte. İnatçı lekeler olduğunda ne yapacaz? diyorsanız sürahi tamamen Bulaşık Makinesinde kullanıma uygun şekilde imal edilmiş. Sadece deri kayışını çözüp genelde kumaş yada ahşap olan tutma aparatını çıkartmayı unutmayın yeter. Ayrıca bazı barista arkadaşların farklı bir yöntem le temizlediklerine de şahit oldum. Şöyle bir miktar buzu sürahiye koyup üzerine bir çay kaşığı kadar tuz ilave edip şöyle güzelce bir çalkalıyorsunuz. Taa daaa Chemexiniz bir sonraki demlemeye hazır…

Neticeye Gelelim

Chemex iyi bir kahve demlemenizi sağlıyor mu? Kesinlikle evet !! Birçok kişi En iyi Pour Over demleme yöntemi olarak Chemexi gösteriyor. Elektrikli bir su ısıtıcı ve bir dijital tartı ile mükemmel kahveler demlemeniz için herşey hazır diyebiliriz. Chemexin şu aşamada piyasada 4 farklı modeli bulunmakta. Bunlar 3 – 6 – 8 ve 10 Su Bardağı hazneli bu modellerin sadece 3’lüğü farklı biri filtre boyu kullanmakta. Filtrelerinizi alırken buna dikkat etmenizde fayda var.

Bol Kafeinli günler…